Beperking partneralimentatie: een update
Als mensen gaan scheiden, kan bij de echtscheiding worden vastgesteld dat de één een maandelijkse bijdrage moet betalen aan de ander ten behoeve van de kosten van het levensonderhoud, oftewel partneralimentatie. De geschiedenis van de partneralimentatie gaat terug tot 1830 en sindsdien zijn de beginselen en uitgangspunten ten aanzien van de partneralimentatie meerdere malen gewijzigd. Sinds 1994 geldt een alimentatieverplichting voor de duur van maximaal 12 jaar.
De laatste jaren is er in de politiek en in de rechtspraktijk een discussie ontstaan of een alimentatieverplichting voor de duur van 12 jaar nog wel van deze tijd is. Deze discussie leidde tot het indienen van het initiatiefwetsvoorstel Wet herziening partneralimentatie in 2015. In het wetsvoorstel zijn met als het meest in het oog springende wijziging de beperking van de duur van de partneralimentatie.
Inmiddels zijn er drie jaren verstreken en is het wetsvoorstel nog steeds niet aangenomen tot wet en geldt nog steeds een verplichting tot het betalen van partneralimentatie voor de duur van maximaal 12 jaar. In de afgelopen drie jaar hebben diverse instanties, waaronder de Raad van State, zich uitgelaten over de inhoud van het wetsvoorstel. Op 11 juni 2018 is het wetsvoorstel drastisch gewijzigd naar aanleiding van de feedback van de afgelopen drie jaren.
Het wetsvoorstel richt zich nu vooral op de verkorting van de duur van de verplichting tot het betalen van partneralimentatie. De maximale periode, welke nu 12 jaar bedraagt, wordt in het aangepaste wetsvoorstel van 11 juni 2018 verkort naar de helft van de huwelijkse periode met een maximum van 5 jaar.
De argumentatie hiervoor is dat iemand, normaal gesproken, binnen deze periode van 5 jaar in staat moet worden geacht zelf voldoende inkomsten te genereren door deel te nemen aan het arbeidsproces. Hierbij wordt ook rekening gehouden met de maatschappelijke trend van de laatste jaren dat de arbeidsparticipatie en daarmee ook de financiële zelfstandigheid van vrouwen toeneemt en dat ouders in toenemende mate kiezen voor gedeelde zorg door beide ouders.
Wel is er ruimte voor uitzonderingen, nu een alimentatieperiode van maximaal 5 jaar in sommige gevallen te kort is. Het gaat hierbij om gescheiden ouders met de zorg voor jonge kinderen en mensen die scheiden na een lang huwelijk. Ten aanzien van de eerste groep heeft de praktijk laten zien dat kinderen na de scheiding van hun ouders meestal bij hun moeder blijven wonen. De dagelijkse zorg en opvoeding van de kinderen maakt het voor hen lastiger werk te vinden om in het eigen levensonderhoud te voorzien. In het gewijzigd wetsvoorstel is dan ook opgenomen dat de verplichting tot het betalen van partneralimentatie minimaal duurt totdat het jongste kind 12 jaar is geworden. Ten aanzien van de tweede groep is rekening gehouden met het gegeven dat onderzoek heeft uitgewezen dat de economische zelfstandigheid van vrouwen boven de 50 in het algemeen lager is dan jongere vrouwen. Daarnaast hebben 50-plussers meer moeite met het vinden van een baan, zeker indien zij al langere tijd niet of in beperkte mate hebben gewerkt. In het gewijzigde wetsvoorstel is dan een uitzondering gemaakt voor alimentatiegerechtigden die binnen 10 jaar de AOW-leeftijd zullen bereiken en minimaal 15 jaar getrouwd zijn. In die gevallen duurt de alimentatieverplichting tot de AOW-leeftijd.
Niet onbelangrijk is te melden dat in het gewijzigde wetsvoorstel ook is opgenomen dat de alimentatieverplichting in alle gevallen stopt bij het bereiken van de AOW-leeftijd van de alimentatiegerechtigde. De mogelijkheid voor de rechter om af te wijken van de maximale duur indien deze zouden leiden tot schrijnende situaties blijft bestaan.
Tijdens de behandeling van het gewijzigd wetsvoorstel in de Tweede Kamer bleek er een breed draagvlak voor de voorgestelde wijzigingen ten aanzien van de partneralimentatie. Desondanks is het nog onduidelijk of de wet ten aanzien van de partneralimentatie wijzigt en zo ja, per wanneer dit zal zijn en wat die wijzigingen dan zullen inhouden.
Velthuizen Advocatuur zal de ontwikkelingen in de gaten blijven houden. Onze advocaten hebben jarenlange ervaring op het gebied van partneralimentatie en zullen u met raad en daad bijstaan.